Stoptober

Zijn er meer mensen die meedoen aan stoptober? Ik heb eigenlijk alleen onze Dordtse columnist Kees Thies erover gehoord (hoe gaat het, Kees?) en ik heb ook echt het idee dat er nog veel minder mensen roken in mijn omgeving. Niet alleen sinds deze maand, maar in de loop der jaren. Of ligt dat aan mij?

Nee, dat gevoel klopt. Volgens Volksgezondheidenzorg.info rookt een kwart van de Nederlandse bevolking boven de 18 jaar wel eens, en ongeveer een vijfde van de bevolking rookt dagelijks. Van de dagelijkse rokers zijn 16,5% zware rokers van gemiddeld meer dan 20 sigaretten per dag.

In 1990 rookte 37,5% van de bevolking wel eens en 32% dagelijks. Hoeveel daarvan destijds zware rokers waren staat er niet bij. Maar mijn gevoel klopt dus; rookte eerst nog een derde van mijn medelanders dagelijks, nu nog een vijfde.

Aanstaande 3 december is het voor mij negen jaar geleden dat ik mijn laatste sigaret heb uitgedrukt. Of ‘twintig kilo geleden’ wil ik ook nog wel eens zeggen als mensen vragen hoe lang het geleden is.

Waarom 3 december? En waarom lukte het deze keer wel? Ik heb geen idee. Ik heb nicotinekauwgum geprobeerd die door je keel brandt, de pleisters waar je hele vreemde dromen van krijgt als je ze niet afdoet ‘s nachts. Cold turkey natuurlijk (waar komt die uitdrukking eigenlijk vandaan? Ga ik ook nog een keer opzoeken). Maar ik was er op een dag gewoon klaar mee. Ik was aan het daten in New York en roken vinden de meeste mannen een absolute afknapper. Ik had al vele afkickpogingen ondernomen en voelde me slecht en zwak en vies bij elke sigaret. Oh, de zelfverachting als ik dan toch weer een pakje ging kopen bij de toko op de hoek. De uiteindelijke doorslag gaf tóch hét boek: Allen Carr’s Easy Way To Stop Smoking.

Ik zag het licht. Waarom doen we het eigenlijk, roken? Als je je dat gaat afvragen dan zie hoe absurd het is, hoe je lichaam je voor de gek houdt door aan te geven dat het nicotine nodig heeft terwijl het prima (en veel beter) functioneert zonder.

Merkte ik nou echt iets, toen ik stopte met roken? Aan mijn conditie of aan mijn bankrekening? Nee, eigenlijk niet. Maar er zaten ook geen voordelen aan het roken, dus waarom zou ik het blijven doen?

Inmiddels merk ik wel de voordelen. Aan mijn huid en aan mijn conditie. Ik voel me frisser en ik voel me vrij. Vooral dat laatste. Vrij van het zeurende stemmetje dat om nicotine vraagt en vrij van het zeurende stemmetje dat na elke sigaret zei: ‘moest dat nou?’

En ja, als ik de prijzen op de pakjes zie, dan hou ik er elke maand wel veel aan over, want er ging wel een pakje per dag doorheen bij mij.

Door de jaren heen droomde ik nog wel eens dat ik rookte trouwens, dat iemand mij een sigaret aanbood, dat ik die gedachteloos aannam en opstak. ‘Shit, ik ben gestopt, wat doe ik nou?!’ Dan werd ik wakker en baalde ontzettend tot ik besefte dat het maar een droom was. Ik was bang om in de gewoonte terug te vallen.

Dus om de stoppers een hart onder de riem te steken: Ben je (net) bent gestopt of wil je gaan stoppen: zet ‘m op. Je krijgt er echt geen spijt van. Even doorzetten, het is heel simpel: nooit meer die eerste sigaret opsteken.

Net als met die kruidnoten van vorige week inderdaad, en andere zoetigheid, gewoon die eerste niet nemen.

 

Bucket list

‘Wat staat er nog op je bucket list dan?’ Dat vraag ik wel vaker aan mensen, maar nu vroeg ik het aan iemand die heel veel wil, het altijd druk druk druk heeft, iemand die ook ontzettend veel doet. Ik word al moe als ik hoor waar hij allemaal mee bezig is. Hij is nog geen vijftig en ik heb het idee dat zijn leven nu al te kort is. Bewonderenswaardig? Of juist niet?

Zoals verwacht kwam er een hele lijst, voor die bucket list.

‘Hmm’ en ‘oh ja,’ zei ik op gezette tijden en knikte begrijpend.

Het is fijn om ambities en plannen te hebben, maar als je voortdurend het idee hebt dat je jezelf voorbij rent en nergens echt aan toekomt omdat je zoveel wilt, is het dan niet alleen maar frustrerend?

‘Wat staat er op jouw bucket list dan?’ vroeg hij na een tijdje aan mij.

Tja, daar vraag je zowat.

Een aantal jaar geleden heb ik prioriteiten gesteld en mijn bucket list drastisch ingekort tot een lijstje van drie (zie onderaan de pagina). Maar zoals ik in mijn boek ook al schreef; inmiddels heb ik die drie dingen volbracht en blijf ik achter met de vraag: ‘wat nu?’

Ik heb zoveel bijzondere dingen mogen doen en meemaken, en via mijn werk heb ik zo ontzettend veel van de wereld mogen zien. Wat wil ik nou eigenlijk nog? En moet ik iets willen?

Ik ben een tevreden en voldaan mens, dacht ik. Dat is toch goed? Of ben ik nou ontzettend saai? Dat laatste was mijn eerste ingeving. Terwijl de vraagsteller op een antwoord wachtte, raakte ik in lichte paniek en dacht: wat ben ik saai, wat passief, ik wil helemaal niets. Snel, verzin iets groots een meeslepends!

Uiteindelijk gaf ik hem een kus, kneep in z’n bil en zei: ‘Veel van dit.’

Het is wel een vraag die me al jaren, ergens onder het oppervlak, bezighoudt en waar ik geen antwoord op weet. Wat wil ik nou eigenlijk nog? Recentelijk denk ik daar direct achteraan; moet ik dan per se iets willen of is het niet gewoon heel fijn dat ik niet zo nodig iets moet? Ik meende het toen ik zei ‘veel van dit’. Het zijn de kleine dingen.

Zoals toen ik laatst een rondje wandelde en op de terugweg in het park op een bankje ging zitten, in de eerste echt warme zonnestralen van 2017. Ik sloot mijn ogen, luisterde naar de vogels en de wind door de struiken. Een hond blafte. Ik had geen afspraken die middag. Er zat niemand op me te wachten. Ik hoefde niets te doen wat niet tot morgen kon wachten. Mijn telefoon stond op ‘niet storen’. Een jaar eerder droomde ik er van dit te kunnen doen en niets te hoeven. Nu doe ik het en hoef ik inderdaad niets.

Meer van dit, dat wil ik graag. En wat prijs ik mijzelf gelukkig dat ik dat kan zeggen. Tuurlijk zijn dromen en ambities fijn, maar vergeten we niet te genieten van het hier en nu?

Een bucketlist is een lijst van alle doelen die je nog wilt behalen en alle dromen die je nog waar wilt maken voordat je dood gaat.

Voordat je dood gaat? Ineens staat de timer aan, zijn we bezig met een race tegen de klok. Weg met die vermoeiende bucket list. Ik zal er in ieder geval niemand meer naar vragen.

‘Waar geniet je het meeste van?’ laten we het daar eens over hebben.

 

Note: mijn bucket list was 1) een huis kopen en verbouwen naar eigen smaak, 2) in New York wonen en 3) een boek schrijven.